History of Jelcz 080

Jelcz 080 during exhibition "Open Day on Depot Popowice 2017"

The first prototype of a small social bus based on the body of the Jelcz PR-110U bus (then mass-produced at Jelczańskie Zakłady Samochodowe - JZS) and the Star 200 truck chassis was created in 1977. It was called 080.03 and it differed from the serial version introduced a year later. The most important differences were:

• inny układ okien po obu stronach pojazdu;
• tylko jedno uchylne wyjście awaryjne (późniejsze egzemplarze miały trzy);
• inny układ kierunkowskazów bocznych (po dwa na każdej burcie, jak w PR-110);
• inne miejsce ułożenia koła zapasowego oraz pieca ogrzewania kabinowego;
• inny pulpit kierowcy (z dużymi francuskimi kontrolkami oraz odmiennym układem wskaźników i przełączników);
• zawór hamulca postojowego przy pulpicie zamiast przy podłodze;
• inna klapka wlewu paliwa;
• przełącznik kierunkowskazów z wcześniejszych wersji ciężarówki Jelcz serii 300, sygnał dźwiękowy w podłodze;
• zaokrąglona wewnętrzna osłona komory silnika;
• klamki drzwi z Jelcza 043;
• brak charakterystycznej kratki w dolnym, prawym narożniku nadwozia;
• zmieniona konstrukcja ramy;
• fotel w II rzędzie po prawej umieszczony nieco wyżej niż pozostałe.

In 1978, the actual prototype was created with many modifications. At the end of this year, the first copies intended for customers left the factory gates in Jelcz, which, interestingly, did not have power steering yet - they began to be used in Jelcz 080 only from 1979. Social buses were offered in several versions, e.g. with luggage shelves , high seats. One of the vehicles, produced in 1979, had only one entrance door in a 0-1-0 configuration. A year later, serial production of this model began, which ended in 1984. In 1980, the JZS prototype left the Jelcz 080 prototype in a version intended for connection with the Jelcz P-080 trailer planned for production. It differed slightly from the serial version, among others a smaller rear trunk, a different location of one of the ventilation grilles, moreover, the vehicle had a towing hook and a modified electrical system. At the turn of 1981 and 1982, several significant changes were made to the appearance of the Jelcz 080 produced. First of all, the characteristic Jelcz wheel arches and plastic soffits in the interior were abandoned. It was also possible to order another engine - the vehicle was offered optionally with a much more economical Andoria 6C107 power unit with a power of 138KM, known among others from Autosan H9 series. Ultimately, the production of Jelcz 080 buses was discontinued in 1984 after a total of 1,051 units were produced.
Probably a few buses of this type went to MPK Wrocław, where in the 1980s they were used for employee transport and night lines.

Charakterystyka techniczna

Jelcz 080 during the first test drive after renovation. August 31, 2020

Autobus Jelcz 080 sklasyfikowany jest jako podmiejski, średniej pojemności. Napęd stanowi umieszczony z przodu, nad osią kierowaną, sześciocylindrowy, rzędowy, pionowy silnik typu FSC Starachowice S-359 z zapłonem samoczynnym, o pojemności skokowej 6842 dm3, mocy maksymalnej 150 KM (przy 2800 obr./min.) i maksymalnym momencie obrotowym 431,6 Nm (przy 1800 obr./min.). Napęd przenoszony jest poprzez sprzęgło jednotarczowe suche, sterowane manualnie, ze wspomaganiem hydraulicznym. Skrzynia biegów jest typu ZF S5-45, sterowana mechanicznie (biegi I oraz wsteczny są niesynchronizowane). Zawieszenie pojazdu oparte jest na czterech półeliptycznych podłużnych resorach piórowych (po dwa na oś), dodatkowo autobus wyposażony jest w amortyzatory teleskopowe typu Armstrong. Pojazd posiada dwie osie, przy czym tylna z tzw. ogumieniem bliźniaczym (cztery opony na osi). Dodatkowo jedno pełnowymiarowe koło zapasowe powinno być umieszczone pod podwoziem. Wymiary opon to 8,25R20 (w przypadku opon dętkowych – stosowanych fabrycznie) lub 9R22,5 (w przypadku ogumienia bezdętkowego – stosowanego współcześnie). Układ kierowniczy z przekładnią kierowniczą śrubowo-kulową, z tzw. łamaną kolumną kierownicy, wspomagany jest hydraulicznie pompą zasilającą typu PZK5-12B. Hamulce są hydrauliczne ze wspomaganiem pneumatycznym, dwuobwodowe (jeden obwód dla kół przednich, drugi dla tylnych), dodatkowo wprowadzono zawór do sterowania hamulcami przyczepy. Hamulec zapasowy (postojowy) mechaniczny, działający na koła tylne, sterowany jest pneumatycznie. Zastosowana instalacja elektryczna jest jednoprzewodowa, z biegunem minusowym połączonym z masą. Napięcie robocze wynosi ~24V. Zasilanie akumulatorowe pochodzi z dwóch baterii 12V 165Ah połączonych szeregowo. Ładowanie akumulatorów odbywa się za pomocą alternatora typu A210.
Konstrukcja nadwozia autobusu Jelcz 080 oparta na nitowanej ramie podwozia o dwóch podłużnicach. Szkielet nadwozia jest stalowy, spawany, wykonany z profili zamkniętych, zaś poszycie zewnętrzne – stalowe, spawane do szkieletu. Poszycie wewnętrzne przykręcano za pomocą śrub oraz listew maskujących połączenia. Pojazd w standardowej konfiguracji posiada 32 miejsca siedzące (włącznie z miejscem kierowcy) oraz dziewięć stojących. Ogrzewanie wnętrza zapewnia piec ogrzewczy, zasilany olejem napędowym z głównego zbiornika paliwa, dodatkowo nadmuch ciepłego powietrza na przednią szybę jest zasilany z układu chłodzenia silnika. Przewietrzanie autobusu jest możliwe za pomocą otwieranych okien, jednej klapy dachowej oraz dwóch elektrycznych wywietrzników, umieszczonych w tylnej części pojazdu na dachu. Autobus posiada dwoje jednoskrzydłowych drzwi, umieszczonych odpowiednio za I i II osią po prawej stronie pojazdu. Pozostałe dane eksploatacyjne: prędkość maksymalna – 90 km/h (70 km/h z przyczepą), pojemność zbiornika paliwa – 150 l, masa własna – 6500 kg, dopuszczalna masa całkowita – 9400 kg, rozstaw osi – 4100 mm.

History of our Jelcz 080

Rozebrana kratownica Jelcza przed remontem

Interior of Jelcz 080 before repair

The interior of Jelcz 080 after renovation

Parameters

Events that the vehicle participated in

Byliśmy na Dniu Otwartym MPK

Obsłużyliśmy Noc Muzeów we Wrocławiu w 2024 roku

Dzień Otwarty Zajezdni Popowice

Mikołajki na Zajezdni Popowice

Dzień Otwarty Zajezdni Popowice 2022

Jeździliśmy na Dniu Otwartym MPK i nie tylko

Wizyta w Libercu

Przyczepa Jelcz P-080 udała się na remont

Przyznanie dotacji na remont przyczepy Jelcz P-080

Dzień Otwarty Zajezdni Popowice 2020

Postępy w remoncie Jelcza 080

Jelcz 080 z dotacją kontynuację remontu

Zakończenie pierwszego etapu restauracji autobusu Jelcz 080

Dzień Otwarty Zajezdni Popowice

Dzień otwarty zajezdni Popowice